Sıkça Sorulan Sorular

OSGB Nedir?
OSGB (Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi), Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş kuruluşlardır. Bu kuruluşlar işyerlerine iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini profesyonel olarak sunar. Yani OSGB'ler, işyerlerinin iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli ihtiyaçlarını karşılayan dışarıdan hizmet veren birimlerdir.

OSGB Neden Gereklidir?
OSGB hizmetinin amacı sadece "yasal zorunluluk" değildir; aynı zamanda işyerinde güvenli ve sağlıklı bir çalışma ortamı oluşturmaktır.

Temel Nedenleri:

• Çalışanların sağlığını ve güvenliğini korur
• İş kazalarını ve meslek hastalıklarını önler
• Verimliliği artırır, iş gücü kaybını azaltır
• Yasal yükümlülüklerin yerine getirilmesini sağlar
• Denetimlerde idari para cezalarını önler
• Kurumsal itibar ve çalışan memnuniyetini güçlendirir

6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu'na göre tüm işyerleri, çalışan sayısından bağımsız olarak iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve gerekirse diğer sağlık personeli bulundurmak veya bu hizmetleri Yetkili OSGB'lerden almak zorundadır. İşyeri tehlike sınıfına ve çalışan sayısına göre, kişi başına aylık hizmet süreleri aşağıdaki gibidir:

Az tehlikeli işyerleri:
Kişi başına ayda en az 10 dakika hizmet verilmelidir. Örneğin 10 çalışanı olan bir az tehlikeli işyeri için:
10 kişi x 10 dk = 100 dakika (1 saat 40 dakika) aylık hizmet zorunluluğu vardır.

Tehlikeli işyerleri:
Kişi başına ayda en az 20 dakika hizmet verilmelidir.
10 çalışanı olan bir işyeri için: 10 x 20 dk = 200 dakika (3 saat 20 dakika).

Çok tehlikeli işyerleri:
Kişi başına ayda en az 40 dakika hizmet verilmelidir.
10 çalışanı olan bir işyeri için: 10 x 40 dk = 400 dakika (6 saat 40 dakika).

Tüm çalışanlar işe başlamadan önce Temel İSG eğitimi (Tehlike sınıfına göre kanunda belirlenmiş süreler kadar), işe başlama eğitimi (En az 2 saat olacak şekilde) ve işin özelliğine göre (Yüksekte çalışma, Kapalı alanda çalışma, Kimyasal ile çalışma vb.) ilave eğitimler almalıdır. Eğitimler; Az Tehlikeli sınıfta 3, Tehlikeli Sınıfta 2, Çok Tehlikeli sınıfta ise yılda en az 1 kez tekrarlanmalıdır.

Çalışanlara verilecek olan Temel İSG Eğitim Sertifikaları, işyerinin bulunduğu tehlike sınıfına göre; Az Tehlikeli Sınıfta 3, Tehlikeli Sınıfta 2, Çok Tehlikeli Sınıfta 1 yıl olmak üzere geçerlidir.

Risk değerlendirmesi, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönetiminin temel taşıdır ve belirli aralıklarla yenilenmesi kanunen zorunludur. Risk değerlendirmesi, işyerinin tehlike sınıfına göre;

• Az tehlikeli sınıfta 6
• Tehlikeli sınıfta 4
• Çok tehlikeli sınıfta 2 yılda bir yenilenmek zorundadır

Ayrıca; Aşağıda belirtilen durumların gerçekleşmesi halinde de risk değerlendirmesi yenilenmelidir.

a. İşyerinde Önemli Değişiklik Olursa

• - Yeni makine, ekipman, kimyasal veya teknoloji kullanılmaya başlanırsa
• - Üretim yöntemi değişirse
• - Bina, tesis, ekipman veya organizasyon değişikliği yapılırsa

b. İş Kazası veya Meslek Hastalığı Yaşanırsa

• - Ciddi bir iş kazası, yangın, patlama, zehirlenme vb. olay sonrası risk değerlendirmesi derhal gözden geçirilmelidir

c. Mevzuat veya Yönetmelik Değişirse

• - Yeni yasal gereklilikler veya sınır değerler yayımlandığında

Bir risk değerlendirmesi, mutlaka bir ekip çalışmasıyla yapılmalıdır. Yani sadece iş güvenliği uzmanı değil, işyerindeki farklı kişiler de bu sürece dahil olur. İşveren tarafından seçilecek olan bu ekip:

a) İşveren veya İşveren Vekili

• * Süreci başlatmak ve desteklemekle yükümlüdür
• * Risk değerlendirmesinin yapılmasını sağlamakla yasal olarak sorumludur

b) İş Güvenliği Uzmanı

• · Risklerin teknik analizini yapar
• · Tehlikeleri belirler, önlem önerilerini hazırlar
• · Mevzuata uygunluğu kontrol eder

c) İşyeri Hekimi

• · Sağlık gözetimi ve meslek hastalıkları yönünden riskleri değerlendirir
• · Kimyasal, biyolojik ve ergonomik risklerin çalışan sağlığına etkisini analiz eder

d) Çalışan Temsilcisi

• · Çalışanların görüşlerini, önerilerini ve sahadaki riskleri ekibe iletir
• · Risklerin çalışan gözünden görülmesini sağlar

e) Destek Elemanları

• · Acil durum, yangın, ilkyardım gibi konularda görevli kişiler risklerin tespiti ve önlemlerin planlanmasına katkı sağlar

f) Gerekli Görülürse Diğer Uzmanlar

• · Örneğin: Elektrik mühendisi, kimya mühendisi, ergonomi uzmanı, bakım sorumlusu gibi konuya özel bilgi sahibi kişiler ekibe dâhil edilebilir

İş kazası bildirimi süresi, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda açıkça tanımlanmıştır. İşveren, meydana gelen iş kazasını, kaza tarihini takip eden 3 iş günü içinde Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) bildirmek zorundadır. Bildirim, e-SGK sistemi üzerinden elektronik ortamda yapılır. İşveren bildirim yapmazsa, çalışan veya yakınları da doğrudan SGK'ya başvurarak kazayı bildirebilir. Bu durumda SGK olayı araştırır ve iş kazası olarak değerlendirip işlemleri başlatabilir.

İşveren bildirimi süresinde yapmazsa:

• İdari para cezası uygulanır
• Ayrıca gecikmeden doğan masraflar (tedavi, geçici iş göremezlik ödeneği vb.) işverenden tahsil edilir

İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik'e göre, 50 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinde İSG Kurulu oluşturulması zorunludur. Oluşturulan bu kurullar işyeri tehlike sınıfına göre;

• Az Tehlikeli sınıfta 3 ayda bir
• Tehlikeli Sınıfta 2 ayda bir
• Çok Tehlikeli Sınıflarda ayda bir olmak üzere toplantı gerçekleştirirler